มารยาทบนโต๊ะอาหารนั้น..สำคัญไฉน ?
เชื่อว่าแทบทุกคนเมื่อได้รับเชิญเข้าร่วมงานจัดเลี้ยงอาหารแบบตะวันตก หากใครไม่มีประสบการณ์มาก่อน ก็ต้องตื่นตะลึงวางตัวไม่ถูกว่าจะเริ่มหยิบจับอะไรจากตรงไหน เพราะอุปกรณ์การทานไม่ได้มีแค่ช้อนกับส้อมเหมือนที่คนไทยทั่วไปคุ้นเคยกัน วันนี้เราได้รวบรวมข้อควรรู้ง่าย ๆ เกี่ยวกับมารยาทและธรรมเนียมนิยม ที่ปฏิบัติในการรับประทานอาหารแบบสากล จากอาจารย์โจ หรืออาจารย์อดิศร เพ็ชรไพบูลย์ หัวหน้าภาควิชาการให้บริการอาหารและเครื่องดื่ม โรงเรียนดุสิตธานีการโรงแรม มาฝากกัน
อาจารย์โจ กล่าวว่า “ร้านอาหารหรูระดับ Fine Dining ในเมืองไทยนั้น ส่วนใหญ่จะให้บริการอาหารและเครื่องดื่มตามแบบฉบับมาตรฐานยุโรป ซึ่งปัจจุบันแม้จะถูกลดทอนขั้นตอนที่ยืดเยื้อลงไปมากแล้วเพื่อให้เข้ากับไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนไป แต่มารยาทหรือธรรมเนียมปฏิบัติบนโต๊ะอาหารเหล่านี้ ยังถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อนและเป็นสิ่งจำเป็นในการเข้าสังคมที่มีวัฒนธรรมต่างกัน จึงไม่ใช่เรื่องเสียหายที่จะเรียนรู้ไว้เพื่อจะได้ไม่ทำผิดพลาด และช่วยให้เราสนุกกับการรับประทานอาหารมื้อนั้นได้อย่างเต็มที่”
- การใช้มีด–ส้อม เริ่มใช้จากด้านนอกสุดเข้าหาด้
านในสุด ตามลำดับประเภทอาหารที่เสิร์ฟมื อขวาจับมีด มือซ้ายถือส้อม ให้คว่ำส้อมจิ้มจับอาหารให้นิ่ง เพื่อใช้มีดในมือขวาตัดอาหารเป็ นชิ้นๆ พอดีคำ แต่ถ้าเป็นข้าว หรือถั่ว ให้หงายส้อมขึ้น แล้วใช้มีดช่วยปาดอาหารเข้ าไปอยู่ในส้อม ไม่ว่าในกรณีใดก็ตามจะไม่มี การใช้มีดนำอาหารเข้าปากโดยเด็ ดขาด - หากไม่ใช้มีดให้นำไปพักไว้
บนขอบจานหลักด้านขวาบน ทำมุม 45-60 องศา สำหรับเครื่องมือที่ใช้แล้ วจะไม่มีการนำกลับไปวางบนโต๊ ะหรือพักไว้บนจานขนมปังเล็กด้ านข้าง เมื่อทานเสร็จให้รวบมีดและส้ อมไว้บนจาน โดยวางส้อมหงายขึ้นและหันคมมี ดเข้าหาตัวส้อม
- ส่วนการทานซุปด้วยช้อน ให้ตักซุปออกด้านนอกและค่อย ๆ จิบจากด้านข้างช้อน ข้อยกเว้นคือในกรณีที่ซุปเสริ
ฟมาในถ้วยมีหูสามารถยกดื่มได้ แต่ต้องไม่ให้มีเสียงดัง และไม่ควรเอาขนมปังจิ้มซุ ปโดยเด็ดขาด
- “ตัด พับ ดัน” คือ เทคนิคง่าย ๆ ในการใช้มีดกับส้อมทานอาหารที่
คนไทยมักมีปัญหา เช่นการทานสลัด ให้ใช้มีดตัดผักให้มีขนาดพอดีคำ จากนั้นใช้มีดกับส้อมพับชิ้นผัก แล้วค่อยๆ ดันผักเข้าไปอยู่ในส้อมเพื่อรั บประทานในคำเดียว นอกจากจะทานง่าย สะดวก ยังแลดูสวยงามอีกด้วย หรือการทาน สเต็กตามมารยาทอังกฤษ หั่นทานพอดีคำ - กรณีที่ต้องการใส่เครื่องปรุงที่
มาคู่กันเพิ่มรสชาติ เช่น ซอสหรือมัสตาร์ด ไม่ควรตั กซอสราดลงบนอาหารโดยตรงทีละมากๆ ให้ปาดซอสมาไว้ที่มุมใดมุมหนึ่ งของจาน เวลาทานค่อยใช้ปลายมีดแต้ มซอสไปบนอาหาร เป็นการคุมไม่ให้อาหารเสี ยรสชาติหากใส่มากเกินไป และช่วยป้องกันไม่ให้ ซอสละลายปนกับอาหารจนดูไม่น่ าทาน - ชิมก่อนปรุง คนไทยคุ้นชินกับการปรุงรสก่อนชิ
ม ควรทราบว่าร้านอาหารระดับหรูทั่ วไปมักไม่มีเครื่องปรุงอย่ างเกลือพริกไทยบริการบนโต๊ะ เพราะโดยพื้นฐานวัฒนธรรมยุโรป อาหารที่เชฟหรือเจ้าภาพนำมาเสิ ร์ฟถือว่ามีรสชาติดีที่สุดแล้ว การขอเครื่องปรุงเพิ่มอาจเป็ นการเสียมารยาทได้เพราะจะถู กมองว่าทำให้อาหารเสียรส หรือไม่ใช่สิ่งที่ควรทานคู่กัน - หากต้องการของที่อยู่ไกลมือ เช่น ขนมปัง เกลือ พริกไทย ไม่ควรลุกขึ้นไปหยิบเอง ให้ขอความช่วยเหลือจากคนข้างเคี
ยงทางด้านขวา ซึ่งตามธรรมเนียมปฏิบัติของชิ้ นนั้นจะถูกส่งวนขวากลับมาให้เป็ นวงกลม เช่นเดียวกันเมื่อทำมีดหรือส้ อมตกพื้น ไม่จำเป็นต้องเก็บขึ้นมา สามารถขอใหม่จากบริกรได้ทันที
- เนยกับขนมปัง จานขนมปังจะอยู่ทางด้านซ้าย ธรรมเนียมปฏิบัติสากลนิยมใช้มื
อแบ่งขนมปังทานทีละคำ แล้วใช้มีดเนยปาดเนยทาบนขนมปัง ไม่ควรใช้มีดหั่นเป็นชิ้นๆ ปาดเนยรอล่วงหน้าทีละมาก ๆ การทานสเต็ก ร้านอาหารบางร้านในวัฒนธรรมยุ โรปอาจเสิร์ฟเนยก้อนใหญ่มาให้ แชร์กัน ให้เอามีดเนยตัดแบ่งมาใส่ในถ้วย หรือจานขนมปังของเราก่อน จึงค่อยทาขนมปังทาน - ไม้จิ้มฟัน ร้านอาหารหรูแบบตะวันตกจะไม่มี
สิ่งนี้บริการอยู่บนโต๊ะ แต่สามารถขอพนักงานให้บริการ หรือบริกร มาใช้ได้โดยใช้ผ้าเช็ดปากปิดเพื่ อความสุภาพ
- ผ้าเช็ดปาก เป็นเทคนิคขั้นสูงที่
หลายคนคาดไม่ถึง เวลาใช้ให้พับครึ่งเป็นรูปสี่ เหลี่ยมวางไว้บนตัก หากต้องการซับปากให้ยกผ้าด้ านในขึ้นแตะปากเบาๆ เมื่อวางกลับลงไป รอยเปื้อนก็จะถูกซ่อนอยู่ด้านใน แล้วเมื่อต้องลุกจากโต๊ะระหว่ างรับประทานอาหารผ้าเช็ดปากนั้ นให้วางลงบนเก้าอี้หรือพนั กวางแขน เมื่อรับประทานเสร็จแล้วให้ เอาผ้าวางบนโต๊ะด้านขวา
- ก่อนดื่มน้ำหรือไวน์ทุกครั้ง แนะนำว่าควรซับปากก่อน เพื่อป้องกันคราบไขมันจากริมฝี
ปากลงไปปะปนในแก้ว หรือเลอะขอบแก้ว เป็นอีกหนึ่งเทคนิคระดับเซี ยนในการเข้าสังคม - ภาษากายก็สำคัญ เวลารับประทาน ไม่ควรปล่อยตัวพิงพนักเก้าอี้
ตามสบาย ควรนั่งหลังตรงประมาณ 3 ใน 4 ของเก้าอี้ และไม่ควรนั่งไขว่ห้างหรือใช้ แขนเท้าโต๊ะ ที่สำคัญที่สุดไม่ควรคุยโทรศัพท์ หรือเล่นโทรศัพท์มือถือบนโต๊ ะโดยเด็ดขาด ปัจจุบันมีร้านอาหารจำนวนไม่น้ อยในต่างประเทศถึงขั้นแบนห้ามใช้โทรศัพท์มือถือในร้ านกันเลยทีเดียว
“มารยาทบนโต๊ะอาหารไม่ใช่เรื่
